Enkele betrokkenen hebben hun reacties
en verhalen gedeeld via deze website.
In de zomer van 1947 leerde ik Clazien voor het eerst kennen, in de ziekenboeg van Leiden. Zij lag tegenover mij op de kinderzaal. Om indruk te maken, liet ik me op een ochtend van de brancard op de grond glijden, tot consternatie van de zuster. Ik herinner me haar vrolijke kwebbel. Ze had het ook eens over de "je-weet-wel" (haar uitdrukking).
Thuis gekomen met een gipsbeen, begon een tijdlang een intense correspondentie, zij als 9-jarige, over en weer van en naar de al 11-jarige in Dirksland. Een 70 jaar later stuurde ik haar in Garderen nog een kopie van één van haar epistels. Het is jammer dat ik de overige helaas niet meer heb.
In 1955, op 5 mei, trapte ik op m'n nieuwe Locomotief fiets met slechts 3 versnellingen vanuit Rotterdam naar het oosten, de route liep langs Voorthuizen. Ik zocht de Noordenweg, maar kon het onbegrijpelijk jammer genoeg niet vinden. Mensen zag ik niet om het te kunnen vragen. Misschien zaten ze allen aan de dis, of nog in de kark. Navigatie moest nog uitgevonden worden. Mijn avontuurlijk doel was om Kleef te bereiken, dus werd fluks voortgetrapt, tot de eindstreep daar in zicht kwam. Het werd bijna middernacht, eer ik terug Nijmegen bereikte en met fiets nog net in de laatste trein tot Den Haag kon komen.
Toch bleef er een zekere band, zelfs zover dat ik in mijn onnozelheid op 22 september mijn toevlucht zocht om een lange brief naar Clazien's ouders te sturen. Op 14 oktober kreeg ik een lange brief van haar vader. We moesten eerst maar eens goed kennismaken. Maar mijn hoofd zat vol plannen, ging uit naar de verte en verwaarloosde wat zo dichtbij was. Als ik nu foto's uit die tijd van haar zie, denk ik: wat was ik toen toch dom en kortzichtig. In dat meisje zie ik nu mijn gemiste kans op geluk, met dezelfde bekende fysiek, de hang naar verzamelen, en vooral een karakter van onafhankelijk "my way".
Het jaar daarop werd een ramp, de emigratie als 20-jarige naar Australië, alleen wat fabriekswerk met mijn gehavende poot. Dus terug naar de ouderlijke stal, en kantoorbanen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Een tijd van eindeloos zoeken.
Rond 1984 vonden we een oude stacaravan voor de weekenden, nota bene in Voorthuizen! Toen pas de Noordenweg gevonden, en doorverwezen naar Garderen. Eindelijk kon ik Clazien en Aalt nog uitnodigen.
Jaren later bracht ik met haar een lange dag door in de musea van Barneveld (+ Hema) en Amersfoort.
Mijn laatste kontakt was vorig jaar op 1 maart telefonisch. Ik feliciteerde haar alvast met de komende verjaardag, ongetwijfeld als eerste, niet vermoedend dat het haar laatste zou zijn. Ik herinner me dat ze toen al wat neerslachtig, depressief klonk, en sukkelde met haar voet.
Nu, na bijna weer een jaar, kwam de laatste kaart als een lichte schok. De natuur is ook onverbiddelijk, en soms wreed. Maar ja, zo is het leven nu eenmaal voor ons allemaal, een komen en gaan. En de mens is vaak slecht, zie zo iemand als Poetin. Die zienswijze heeft mij ervan weerhouden om zelf kinderen te willen hebben in deze onmenselijke wereld van onophoudelijk geweld.
Mijn vrouw, bijna 40 jaar lang dagelijks omgeven door kinderen in haar schoolklassen, kon zich daarmee verenigen.
Tot zover, Hans, Lize, en Franc. Het ga jullie goed, en wees sterk om deze slag te boven te komen. Mijn epistel is wat te lang uitgevallen.
Ik bewonder de foto's, ben er al dagen mee bezig om vanuit de video een aantal horizontaal te krijgen, en de liefde postuum te continueren. Bye, en so long! Wait for some of my pictures over half a century ago!
Clazien v d Heuvel.
Het huis van De Bock was verkocht.
Er kwam een familie in uit Voorthuizen, met kinderen. We verheugden ons op hun komst.
Nog zie ik haar staan, bij het hek, bleek, bang en zenuwachtig: Aalt is overleden ..!!?? en natuurlijk alles overhoop.
Clazien haar moeder werd slechter en kwam inwonen.
Ik paste af en toe op haar en Clazien op onze kinderen.
Later, toen wij in Noorwegen woonden, zorgde ze steeds meer voor Colin zijn moeder. Ze was erg zorgzaam, met de fijne humor en haar gezond verstand en ja, ze had een auto.
Een die altijd op 2 wielen door de bocht ging: geen getreuzel.
Moeder heeft een hele steun aan haar gehad.
Ze kon altijd op haar rekenen, en dat heeft ze erg gewaardeerd. Daar was ze erg dankbaar voor, en wij ook natuurlijk.
Dank je Clazien, goede reis!
Colin & Akke Nachenius
Nog steeds denk ik met heel veel warmte terug aan de mooie afscheidsdienst van Clazien (zoals ik haar altijd noemde). We vonden het zo waardevol de eerlijke en ook humoristische verhalen te horen en de prachtige natuurfoto's te zien van alles wat leeft in het bos.
De LIEFDE te voelen die in dit alles zó aanwezig was.
Een afscheid, dat Clazien, dit mooie mins, helemaal waard is.
Kienderen waarop ze trots kon zijn, én was, jullie hebben veel meegekregen!
We wensen dat jullie getroost en liefdevol je weg kunnen vervolgen.
Dank dat we er bij mochten zijn! Hendrik & Dicky, Ruinerwold
Ik denk dat jullie samen een fijne dag hebben gehad om alles goed af te sluiten en ook met elkaar om alles een plekje te geven.
Het ziet er ook allemaal prachtig verzorgd uit.
In 2005 zijn wij de nieuwe buren geworden van Clazien en Franc. Bij de eerste kennismaking hebben wij Clazien gevraagd om ons vooral te waarschuwen als de (toen nog op gang zijnde) verbouwing overlast bezorgde. Ook hebben wij afgesproken dat zij ons altijd kon bellen of bij ons aankloppen als er iets was waarmee wij zouden kunnen helpen.
Nu, na 18 jaar, kunnen wij zeggen dat Clazien nooit heeft geklaagd en ook nooit om hulp heeft gevraagd, wat een bevestiging is van Lisa’s uitvaartspeech ‘Mama’s eigen wijze’: Clazien was een sterke vrouw, met veel wilskracht en een hoge mate van zelfredzaamheid. Zo hebben wij haar ook al die jaren ervaren.
Die eigenschappen paste zij consequent toe, met name ook bij haar passie voor natuurbeheer, waarbij zij standvastig heeft gevochten voor een op natuurbehoud gerichte aanpassing van een naburig omvormingsplan.
Wij hebben gedurende die 18 jaar veel burenrust mogen ervaren, met af en toe een gesprekje over de erfgrens of bij Clazien in de keuken en wekelijks (denk ik) het geluid van de mattenklopper.
Wij wensen de familie en met name ook Franc, die zijn dagelijkse contact met ma nu moet missen, veel sterkte. Ons aanbod aan Clazien en Franc destijds om niet te aarzelen om bij ons aan te kloppen als er hulp nodig is, of als er vragen zijn waarbij wij misschien kunnen helpen, geldt uiteraard ook nu en voor de toekomst.
Henk en Martha Adams
Een collega deelde het onderstaande gedicht van Arthur Japin dat ik heel mooi vond:
De dood brengt iemand soms nader dan het leven.
Je draagt wat je lief is voortaan bij je.
Nooit schiet je meer tekort.
Niets valt er nog te verliezen.
Niemand komt er nog tussen.
Zo stelt de dood wat hij ons afneemt,
Ook voor altijd veilig.
De dood brengt iemand soms nader dan het leven.
Je draagt wat je lief is voortaan bij je.
Nooit schiet je meer tekort.
Niets valt er nog te verliezen.
Niemand komt er nog tussen.
Zo stelt de dood wat hij ons afneemt,
Ook voor altijd veilig.
Ik wil via deze – misschien een beetje vreemde weg? – iedereen heel erg bedanken die aan haar gedacht heeft. Die één of meerdere kaarten naar mijn moeder gestuurd heeft. Ze was zo dankbaar voor al die prachtige en lieve kaarten! Het waren de lichtpuntjes in haar dag. En iedereen die haar, ondanks haar bezwaren, tóch bezocht heeft. Maar ook iedereen die mama gebeld heeft. Namens mijn moeder, heel erg bedankt!
Lieve ma,
Uit de grond van mijn hart…
't is mooi 'eweest samen.
Lieve ma,
Morgen is het de dag van het definitieve afscheid. We zullen je bijzetten in het graf van je lieve Aalt. Eindelijk zullen jullie herenigd zijn. Wij blijven de herinneringen koesteren. Liefs, Martin
Er zijn zoveel herinneringen die het waard zijn om opgeschreven te worden. Ik heb net allemaal aantekeningen gevonden die mijn moeder gemaakt heeft van de logeerpartijtjes met Marijne. Ze wist er iedere keer weer een feest van te maken. In de zandbak spelen, Floris eten geven, kippen voeren, sporen zoeken,jurken ontwerpen, toverpap maken. Wat een rijkdom zo'n oma. We missen je nu al mama, maar we zijn dankbaar voor zoveel mooie momenten!
In plaats van een 'fysiek' condoleance-register dat op termijn maar ergens ligt te verstoffen wilden we graag een aantal herinneringen aan Clazien verzamelen op een plek waar iedereen er van kan genieten…